Onderwijs in de eerstelijnszorg

Wat?
Onderwijs in de eerstelijnszorg verwijst naar het aanbieden van een basisopleiding in de hogeschool of universiteit. Dit kan onder de vorm van een graduaat, bachelor of master. De Academie ontwikkelt een pakket van werkvormen en leeromgevingen die betrekking hebben op de eerstelijnszorg.

  • Werkvormen, zoals opdracht, hoorcollege, presentatie, … worden aangepast aan de eigenschappen van de studenten en het niveau van de opleiding. Zo zullen voor graduaatstudenten andere werkvormen worden ontwikkeld dan voor masterstudenten.
  • Een leeromgeving is het geheel van personen, middelen en plaats die het leerproces van studenten ondersteunt. Bijvoorbeeld leert een student verpleegkunde over eerstelijnszorg tijdens een stage (werkvorm) bij de thuisverpleging (leeromgeving).

Het ontworpen pakket wordt aan de basisopleiding van gezondheids- en welzijnsberoepen te Vlaanderen aangeboden. De opleidingen zoals bijvoorbeeld verpleegkunde, sociaal werk, ergotherapie, huisartsgeneeskunde, enz.. kunnen dit dan opnemen in het curriculum.

Waarom onderwijs in de eerstelijnszorg ontwikkelen?

De eerstelijnszorg in België evolueert zeer snel. Toch zijn bepaalde kennis en vaardigheden in de eerstelijnszorg een basis voor elke student, bijvoorbeeld communicatieve vaardigheden, de organisatie van de eerste lijn en de regelgeving. Deze basis is reeds aanwezig in de opleiding voor gezondheids- en welzijnsberoepen en wordt regelmatig aangepast aan de huidige situatie.
Met de Academie gaan we een stapje verder. We ontwikkelen inhouden die verdiepen in de eerstelijnszorg. De Academie heeft gekozen voor een verdieping in doelgericht werken, zelfmanagement en samenwerking in de eerstelijnszorg.

Hoe innovatieve leeromgevingen ontwikkelen?

Voor de thema’s doelgericht werken, zelfmanagement en samenwerking in de eerstelijnszorg ontwerpen we vernieuwende leeromgevingen, ook wel ‘living labs’ genoemd.
Belangrijke kenmerken van deze ‘living labs’ zijn:

  • gebruikers (studenten) vroeg in het ontwerpproces betrekken;
  • kloof dichten tussen het ontwikkelen en invoeren van de nieuwe leeromgeving door alle belanghebbenden te laten deelnemen (studenten, zorgverleners, zorgvragers, mantelzorgers);
  • meer dan één zorg- of welzijnsopleiding laten samenwerken;
  • gebruik maken van digitale technologie;
  • rechtstreeks toepassen in de lokale buurten (steden en gemeenten).

 
‘Living labs’ hebben heel wat voordelen:

  • De student krijgt invloed op het ontwikkelen van de werkvormen (co-creatie);
  • De werkvormen sluiten beter aan bij de behoeften van de studenten;
  • De tijd tussen het ontwikkelen en het invoeren van de werkvorm wordt ingekort;
  • De onderzoeksgroepen kunnen hun ideeën onmiddellijk toetsen in de praktijk.

De vernieuwende leeromgevingen komen gaandeweg tot stand en worden voor het eerst in de basisopleidingen getest in het academiejaar 2021-2022.
 
Contact
Binnen de Academie Voor De Eerste Lijn wordt het domein levenslang leren uitgewerkt en ingevoerd door zes hogescholen (Arteveldehogeschool, Hogeschool Gent, Hogeschool UC Leuven-Limburg, Hogeschool VIVES, Karel de Grote Hogeschool en Thomas More Hogeschool), vier universiteiten (Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent, KU Leuven en Vrije Universiteit Brussel) en Witgele-Kruis Vlaanderen.