WAT?
De eerstelijnszorg, de eerste toegang tot de zorg in Vlaanderen, doorliep een hele reorganisatie.
“De actoren van die toegang zullen de komende jaren veel beter samenwerken, waardoor de persoon met een zorgnood en zijn mantelzorger beter hun weg vinden, beter geholpen worden en bij de zorg meer betrokken worden”, zei minister Vandeurzen tijdens de eerstelijnsconferentie in 2017.
De reorganisatie kwam er in het voordeel van de burger met een complexe zorgvraag. Basisprincipes zijn: teamwork en interdisciplinaire samenwerking, zorgcoördinatie, patiëntenparticipatie, ondersteunen van zelf-management, de burger centraal, doelgerichte zorg, …
Professionele zorgaanbieders vormen de basispijler van de eerste lijn. Huisartsen, tandartsen, verpleegkundigen, vroedkundigen, apothekers, kinesitherapeuten, ergotherapeuten, psychologen, diëtisten, verzorgenden, podologen, maatschappelijk werkers, …
WAAROM?
Allemaal goed en wel …. Maar hoe sterk is deze eerste lijn actueel? Hoe doelgericht? Hoe sterk in het ondersteunen van zelf-management? Hoe goed werken de beroepsgroepen samen? Hoe goed is ons onderwijs voor de eerste lijn?
En vooral …. Wat wil de burger met de complexe en chronische zorgvraag?
HOE?
Het team van deze onderzoeksafdeling zal via zowel kwalitatieve als kwantitatieve studies op voorgaande vragen een antwoord zoeken. Wat zullen we doen: (1) diepte interviews bij de personen met een zorg – en ondersteuningsnood en hun centrale mantelzorger; (2) focusgroepen met zorgprofessionals; (3) een web based survey bij alle zorgprofessionals in de eerste lijn en tot slot (4) een survey in het hoger onderwijs.
EERSTE RESULTATEN?
We vierden recent al het eerste levensjaar van de Academie voor de EERSTE LIJN. Hoog tijd om eens terug te blikken naar een mooie start. De onderzoeksafdeling ‘Behoeftenonderzoek in de Eerste Lijn’ beet de spits af met een meer dan uitgebreide en diepgaande dataverzameling, volgens de principes van ‘mixed method’. We combineerden zowel kwalitatieve als kwantitatieve dataverzamelingstechnieken.
Wat hebben we nu geleerd?
Self-management wordt door de PZONs en mantelzorgers benoemd als belangrijk en met name ‘role management’ komt prominent naar voor. Role management betekent zich engageren in betekenisvolle activiteiten en participeren in de maatschappij niettegenstaande de aandoening en geassocieerde effecten. Dit vraagt een doelgerichte aanpak met oog voor de prioriteiten die de PZONS zélf aangeven. Professionals hebben daarvoor een zekere expertise nodig om die prioriteiten helder te krijgen? Een interdisciplinaire aanpak én communicatie is daarbij belangrijk als opvolging. En al gaan de professionals hiermee “theoretisch akkoord”, er is echter ‘room for improvement’. Zeker in het onderwijs is er nog veel winst te halen. De Academie heeft bijgevolg reden tot bestaan!